Karaciğer tümörlerinde yeni tedavi yöntemi

Cerrahi müdahalenin mümkün olmadığıkaraciğer tümörlerine uygulanan radyoembolizasyon uygulaması Ege Bölgesi’nde,Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastaneler arasında ilk olarak İzmir Katip ÇelebiÜniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde başlandı.

İKÇÜ Atatürk Eğitim ve AraştırmaHastanesi’nde Girişimsel Radyoloji Bölümü’nden Uzm. Dr. Volkan Çakır ve ekibiöncülüğünde yürütülen tedavi ile karaciğer tümörlerinde küçülme ya da tamkaybolma sağlanabilecek.

Radyoloji Uzmanı Dr. Volkan Çakır,karaciğer kanseri olan ve ameliyat edilemeyen ya da ameliyata hazırlanacakhastalarda kullanılan bir tedavi yöntemi olan radyoembolizasyon yöntemini EgeBölgesi’nde, Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastaneler arasında ilk defauyguladıklarını söyledi. Radyoembolizasyonun karaciğer kanserinin bulunduğubölgede hem radyasyon tedavisi hem de embolizasyon (tümörü besleyen damarlarıntıkanması) işlemini aynı anda uygulanarak kanser hücrelerinin ölmesini sağlayangüncel bir tedavi olduğunu anlatan Çakır, “Radyoembolizasyon işlemi girişimselradyoloji uzmanları tarafından uygulanmaktadır. Ancak tedavi kararı çoğu zamanGirişimsel Radyoloji, Tıbbi Onkoloji, Nükleer Tıp, Radyasyon Onkolojisi, GenelCerrahi ve tedavi ile ilgili diğer branşların ortak konsey kararı ileverilmektedir. Biz bu uygulamayı Uzm. Dr. Ömür Ballı, Nükleer Tıp Kliniği’ndenDoç. Dr. Gonca Bural ve Dahiliye Kliniği’nden Uzm. Dr. Sezgin Vatansever ilebirlikte yürütüyoruz ” dedi. Uzm. Dr. Volkan Çakır işlemin ayrıntılarınıanlattı;

"Hastalara anjiyo yöntemiyle kasıktangiriliyor ve karaciğerdeki atar damar buluyor daha sonra tümörü besleyen damarbulunup ince kateterlerle (plastik tüplerle) girilip tümöre ve tümörünçevresine radyasyon yayan küçük parçacıklar veriliyor (mikroküre diye geçiyor).Bunu yapmamızda ki amaç hem tümörü besleyen damarı tıkamak hem de verdiğimiz oparçacıklarla etrafa radyasyon salıp tümörü ve çevresindeki kanserli olabilecekbölgeye radyasyon vererek radyoterapi yapmış oluyorsunuz.  Hasta radyoterapiyi dışarıdan değil de direkiçeriden almış oluyor ve yan etkisi çok çok daha az oluyor. Öncesinde çok fazlabir hazırlık gerektiriyor. Her karaciğer tümörü olan hastaya bu uygulamayıyapmıyoruz belki kriterleri koşulları karşılaması gerekiyor".

Dr. Çakır, karaciğerin kendi tümörlerindekullanıldığı gibi karaciğere sıçrayan tümörlerde de kullanılan yönteminavantajlarını şöyle sıraladı:   “Radyoembolizasyon tedavisi kür (tamtedavi) sağlayan bir yöntem değildir ancak bu tedavi yöntemi kanser odağınınküçülmesine, azalmasına, karaciğer hücrelerine zarar vermesinin azaltılmasına,kanser semptomlarının azalmasına, kanser evresinin azalmasına, karaciğer nakliolacak hastalarda nakil için bekleme süresince tümörün yayılmasınınönlenmesine, çok büyük kanser odağı bulunanlarda, ameliyata uygun olmayanhastalarda, ameliyat şansını artırmaya yaramaktadır. Radyoembolizasyonun yanetkisi azdır. Lokal anestezi ile gerçekleşmektedir, hasta konforu ön plandadır.Ameliyat şansı bulunmayan hastalara tedavi olanağı sunmaktadır. Karaciğer nakliiçin sıra bekleyen hastalarda, bu süre zarfında kanser odağının kontrol altındakalmasını sağlar. Kanserin yayılarak hastanın nakil şansını kaybetmesiniengeller. Tedavi, kanser dokusunun sadece boyutunu küçültmekle kalmaz,metabolizmasını ve beslenmesini engellemektedir. Tedaviye bağlı hastanede yatışsüresi kısadır, çoğu zaman bir gündür. Ameliyatsız bir işlemdir, kasıktanyapılan anjiografi dışında dikiş atılmaz, iz bırakıcı kesi yapılmaz.”

Radyoembolizasyon tedavisi nasıl birişlemdir?

Radyoembolizasyon tedavisi iki aşamalı birişlemdir. Her iki aşama da anjiografi odasında, anjiografi cihazı eşliğindeuygulanmaktadır. İlk aşamada kasık atardamarlarından girilerek, karaciğerdamarlarının görüntülenmesi amacıyla karaciğere yönelik anjiografi işlemigerçekleştirilir. Bu sayede karaciğer içerisinde yerleşim gösteren kanserodağının yeri, boyutu, damarlanması saptanmış olur. Kanser odağının karaciğer içerisindenhangi damarlar ile beslendiği öğrenilir. Ayrıca bu ilk aşama anjiografisinde,hastanın kanser dokusunun beslendiği damarlar içerisine özel bir madde enjekteedilmektedir. İşlem bitiminde hasta Nükleer Tıp biriminde bulunan özel birgörüntüleme ile verilen maddenin gerçekten kanserli dokuya tutunup tutunmadığıveya vücutta diğer organlara dağılıp dağılmadığı tespit edilir. Birinci aşamayıgeçen hastalar ikinci aşama anjiografisine alınırlar.

İkinci aşamada yine aynı şekildeanjiografik yöntemle yine karaciğerdeki kanserli dokunun damarsal yapılarınaulaşılır. Daha sonra birtakım özel mikro kateterler (plastik tüpler) ve mikroteller ile kanser odağını besleyen damarlar içerisine girilerek, bu damarlariçerisine Nükleer Tıp bölümünde önceden hazırlanmış olan, içerisinde radyoaktifmadde (itriyum-90, Y90) ve tıkayıcı partikül (embolizan madde) bulunan özel birkarışım enjekte edilir. Böylelikle sadece kanser dokusu içerisine hemradyoaktif madde (Radyoterapi) hem de damar tıkayıcı partiküller (embolizasyon)aynı anda verilerek çift etki elde edilmiş olur. Radyoaktif madde kanserodağının ışınlanması ile kanser hücrelerinin ölmesini sağlarken, diğer taraftandamar tıkayıcı partiküller ile kanser hücrelerinin kan ile beslenmesidurdurulmuş olur. Bu çift etki ile kanser hücrelerinin hem metabozlizmasıyavaşlatılır (hastanın semptomlarında azalma olur), hem büyümesi engellenir,hem de yayılması kontrol altına alınmış olmaktadır.