Yazı Boyutu:
TV spikeri Doğa öç alıyor sözleriyle başladığı haberini, Çin'in güneydoğusunda şiddetli yağışların yol açtığı sel ve toprak kaymasından 10 kişi hayatını kaybettiğini belirterek sürdürdü. Maalesef 2012 yılı dünyada sel felaketlerine damgasını vurdu. Tayland ve Pakistanda yüzyılın felaketine dönüştü.
Türkiyede ise en son Samsunun Canik ilçesinde 12 kişi hayatını kaybetti. 2 yıl öncesi de yüzyılın orman yangınları yaşanmıştı. O kadar fazla orman yangını olursa sel felaketleri kaçınılmaz olur. Evet doğa öç alıyor. Bu başlığı köşemde defalarca kullanmıştım. Ancak ders çıkaran çok az.
Peki bu felaketlerin yüzde kaç oranı insan kaynaklı biliyor musunuz? Yüzde 90. Bunu ben söylemiyorum. Bilim adamları açıklıyor. Birleşmiş Milletler tarafından desteklenen ve dünyanın önde gelen 220 iklim bilimcilerinin yer aldığı Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) ''Aşırı Hava Koşulları Özel Raporunda sera gazı salınımlarının sebep olduğu ısınma nedeniyle şiddetli yağışların artacağı belirtiliyor. 2 yılda tamamlanan raporda, 21. yüzyılda dünyada, aşırı soğukların görülme sıklığında azalma, aşırı sıcaklıkların görülme sıklığında yüzde 99 artış yaşanacağı ve havadaki sert değişimlerin tüm insanoğlunu etkileyeceğine dikkat çekiliyor.
Buzulların erimesi korkutuyor
Greenpeace sitesinde yayınlanan fotoğraf ve bilgiler küresel ısınmanın ne kadar korkunç boyutlara ulaştığını gösteriyor. Bu hafta başında Amerika NASA uydusunun aldığı görüntüye göre, Grönlandın Petermann Buzulundan dev bir parçanın koparak tamamen serbest kaldığı tespit edilmiş. 120 bin metre karelik bir alana denk gelen buzulun iki yıl önce kopan parçanın iki katı büyüklüğünde olduğuna dikkat çeken bilim adamları Buzullarda yaşanan çok dramatik. Elimizde bölgeye ait 150 yıllık veriler duruyor ve şu an yaşanan erime ve kopmalar geçmişte eşi benzeri görülmemiş boyutlarda. Ülkelerin küresel ısınmayı durdurmak için çok ciddi ve acil tedbirler almaları gerekir yorumunu yapıyorlar.Peki bizler bu ısınmanın ne kadarından sorumluyuz? Küresel ısınma ... Peki bizler bu ısınmanın ne kadarından sorumluyuz? Küresel ısınma ...
Küresel ısınmayı önlemek için ne yapmalı?
Tüm dünyada, küresel ısınmaya karşı hükümetlerin ve uluslararası kuruluşların alması gereken önlemler tartışılırken, bireylerin karbon emisyonlarını kısarak küresel ısınmayı yavaşlatabilmeleri için çeşitli öneriler içeren 51 maddelik bir liste yayımladı. Listede yer alan önerilerden bazıları şunlar:
Evinize ısı yalıtımı yaptırın. Çift camlı pencere kullanmak, yazın geniş perdelerle evinizi güneş ışınlarından korumak enerji sarfiyatınızın yüzde 40 azalmasını sağlayabilir.
Evinizi aydınlatmak için geleneksel ampul yerine, kompakt floresan ampul (CFL) kullanın. CFL geleneksel ampullerin sadece 4'te biri kadar enerji harcar.
Çamaşırlarınızı, kaynar suda değil, ılık suda yıkayın.
İşyerinize yürüyerek ya da düşük karbon emisyonuna neden olan, raylı sistemle ulaşabileceğiniz bir yerde ikamet edin. Otomobil yerine toplu taşımayı tercih edin.
Evinizi havalandırmak için klimanızı çalıştırmak yerine pencereyi açın. Yazın klimanızı birkaç derece daha yüksek, kışın da termostatınızı birkaç derece daha düşük ayarlayın.
Faturalarınızı internet üzerinden ödeyin. Bu şekilde fatura dökümleri için harcanan kâğıt tüketimi azalacak ve bunların adresinize taşınması için kullanılan yakıt tüketimi düşecektir.
Et yerine sebze tüketin. Et sanayisi, büyükbaş hayvanların tükettikleri yiyeceklerin üretimi ve hayvanların çıkardıkları gazlar nedeniyle en yüksek karbon salımına neden olan sektörlerden biridir. Et yerine sebze tüketmek bir yılda neden olduğunuz karbon salımını 1.4 ton azaltabilir.
Evinize yakın yerlerde üretilen gıdaları satın alın. Sofranıza gelene kadar tüm ülkeyi kat eden sebze, meyve, et ve süt gibi ürünler yüzünden harcanan benzin miktarını düşünün.
Bahçenize bambu ekin. Bambular bahçe bitkilerinden çok daha fazla karbondioksit emer.
Televizyon, bilgisayar gibi elektronik eşyalarınızı "stand-by" konumunda bırakmayın, kapatın. Bilgisayarınızı kapatarak karbondioksit salımını yüzde 83 azaltabilirsiniz.
Kullanılmış kâğıtlarınızı geri dönüşüme gönderin.
Gereksiz paketleme yaptırmayın. Kafelerde verilen fazla peçeteleri iade edin.
Bahçenizde fosillerden elde edilen yakıtlardan üretilen gübreleri kullanmayın.
Otomobilinizde yalnız seyahat etmemeye çalışın.
Daha az tüketin, daha çok paylaşın.
Bir sigara izmariti ve 5 gündür süren orman yangını
Yaz aylarında köşemde çok sık yazdığım diğer bir konu ise rastgele atılan sigara izmaritlerinin yol açtığı orman yangınları. İspanya'nın doğusundaki Valencia bölgesinde 5 gündür son 20 yılın en büyük orman yangınını söndürme çalışması sürüyor. Maalesef yine sorumsuz bir kişinin attığı sigara izmaritinden çıktığı ileri sürülen orman yangınında 50 bin hektar (500 bin metrekare) orman alanı kül olduğu gibi 4 kişi hayatını kaybetmiş ve 1000 kişi ise evini terk etmek zorunda kalmış. Aşırı rüzgar nedeniyle geniş bölgeye yayılan orman yangını 40 uçak ve helikopterin yanı sıra 1350 kişilik itfaiye ordusuyla söndürülemiyor. Dünyada yapılan istatistiklerde orman yangınlarının yüzde 92sinin insan kaynaklığı olduğu ve bu oranın yüzde 42sini atılan sigara izmaritinin yol açtığı belirtiliyor. Aşırı sıcakların yaşandığı ülkemizde meteoroloji yetkilileri sıcakların eylül sonuna kadar süreceğini açıklıyor. Bu sıcaklara neden olan küresel ısınmanın önüne geçebilmek için ormanlarımızı çok iyi korumamız gerekiyor. Lütfen en küçük bir ateşi bile 177 orman, şüpheli gördüğünüz kişileri ise 156 Jandarma ve 155 Polise bildirin.
Bir kap su koyun lütfen
Sıcaklar bunaltıyor ve insanlar serinlemek için pek çok yol deniyor. Ancak yaban hayatın böyle bir şansı yok. Evinizin veya işyerinizin önüne bir kap su koyarak onlara da yaşama hakkı tanıyın.