EFSANENİN KEYFİNİ KATARLI SÜRECEK

  • 0
  • 407
Yazı Boyutu:


Anne, 7 çocuğuyla Girit’ten yola çıkar.

Salgın hastalıktan beşi yolda ölür, ikisi kalır. Zorlu yaşammücadelesiyle büyüyen çocuklardan biri İstanbul’a gider, diğeri İzmir’de kalır.

İzmir’deki oğul Fevzi girişimci ve ataktır. Bir Amerikanaraç firmasının İzmir temsilciliğini alır.

Ancak dünyayı sarsan 1930 krizi, Türkiye’yi etkiler, ithalatdurur.

Sıkıntıya düşen Fevzi Özakat, borçları ödemek için lastik,yağ satar. Her işi yapar.

İnatçı, azimlidir. Yılmaz, yorulmaz.

 

              ***

 

1940’larda yeniden yükselişi başlar.

Fevzi Bey, İzmir’deki Levanten üç ortağıyla İngiliz Austinve Morris’in temsilciliğini alır.

Ardından Ege Fren…

Ege Endüstri adıyla otomotiv sektörüne parça üreten ilksanayi tesisini kurarlar.

 

             ***

1960’a gelindiğinde bir başka fırsat doğar.

İngilizlerin BMC firması, Türkiye’de fabrika kurmayıkararlaştırır.

Ancak “ İstanbul mu,İzmir mi? “ ikileminde kalırlar.

Yine bir başka İzmirli Sanayici Melih Gürsoy, İngilizlererapor hazırlar ve İzmir’in seçilmesini önerir.

BMC İzmir’de kurulur.

Yurt dışından getirilen parçalarla kamyon, kamyonet,traktör, motor üretimi başlar.

Ailenin genç oğlu,  makine eğitimi alan Ergün Özakat, “ Biz bunu başarabilir, yerli üretimigerçekleştiririz” der.

Türkiye o tarihte bırakın motoru, toplu iğne ve kadın çorabıbile üretemiyor.

Hesap makinesi bile yok.

 

          ***

Ergün Özakat veyanına aldığı birkaç mühendisle geceyi gündüze birleştirir, aylarca çalışırlar.

Kolay değil bir kamyonda 10 bin parça varsa,  günün teknolojisiyle çizecek, ölçecek…

Üretecek, aracı çalıştıracaklar.

Ve başarırlar. Araçtaki yerli parça oranını yüzde38’e çıkarırlar.

Herkes hayret içindedir.

Sanayi Bakanlığı bu gelişmeye anlam veremez.

“ İstediğiniz kadarkamyon, kamyonet yapın”  desteğiyle 1milyon dolar kredi verir.

 

           ***

1970’de BMC’nin yerliüretimi yüzde 40’ ları aşmış ve hızla artmaktadır.

Kamyonları kapışılmaktadır.

Ergün Özakat, İzmir’deki imalatçıları da cesaretlendirmekteve ortak üretime davet etmektedir.

Radyatör, şasiüretimi başlar.

Anadolu’dan ustalar toplanır.

İzmir’deki fabrikada istihdam edilir.

Maaş iyi, sosyal haklar farklı, herkes mutludur.

Nasılsa satışlar yükselmektedir.

O günün imalatçıları,bugün büyük fabrika sahibidir.

 

          ***

Hızlı gelişme İngilizlerin hoşuna gitmez.

Yerli üretim rahatsız etmiştir, engelleme hareketibaşlatılır.

Ergün Özakat kızar, yurt dışına gider.

Ancak Baba Özakat ısrarla “ Gel kızma, küsme” diyerek BMC’ye dizel motor üretilmesini ister.

Yine o günlerde Türkiye’nin siyasi ortamı karışıktır.

Bürokraside her türlüzorluk çıkarılır.

Projeleri bileçalınır.

Özakatlar hırslanır, Türkiye’de ilk dizel motorunu imalederler.

Artık yol açıktır.

Her türlü motorlu araç yerli olarak piyasadadır.

Jeneratöründen, deniz motoruna kadar…

 

         ***

Sonraki yıllar…

Özakatların farklı sektörlere girmesiyle BMC’de kontrolkaybolur.

Hisseler bir holdinge satılır.

O holding de sıkıntıya düşer, devletin kurumu TMSF fabrikayael koyar.

Ve…

Yüzde 100 yerlisermayeli tek araç üreticisi BMC, apar topar satılır.

Arazisi de bedavaya gider.

 

          ***

 

İzmirlilerinulaşamadığı BMC’yi alan şirket, daha imzası kuramadan yarı hisselerini KatarSilahlı Kuvvetler Komitesi’ne satar.

Yüzde 10 sermayeli tek araç üreticisi BMC,  yakında Katarlı olacak.

 

          ***

Yokluk, yoksulluk,zorluk içinde Türkiye’de yaratılan yerli BMC, 2 milyonluk Katar’ın yönetiminegirecek.

 

         ***

Bir efsane daha tarihe gömülecek.

Keyfini Katarlılar sürecek!


YORUM YAZ